Mae cefnogi'r defnydd cynyddol o dechnoleg lloeren flaengar i gynnig gwasanaethau arloesol i bobl a busnesau wrth wraidd strategaeth sbectrwm y gofod newydd a gynigir gan Ofcom.
Mae sector y gofod yn ehangu'n gyflym, a chynyddodd nifer y lansiadau i'r gofod bron i 60% rhwng 2017 a 2021.
Mae cwmnïau fel OneWeb a SpaceX yn defnyddio nifer fawr o loerenni newydd – a elwir yn systemau lloeren nad ydynt yn ddaearsefydlog (NGSO). Yn y cyfamser, mae prifysgolion a busnesau newydd yn defnyddio lloerenni llai i brofi a threialu ystod o brosiectau newydd a chyffrous.
Mae ein strategaeth sbectrwm gofod arfaethedig yn nodi ein blaenoriaethau ar gyfer sut y byddwn yn helpu'r sector i ddarparu hyd yn oed yn fwy o wasanaethau yn y blynyddoedd i ddod, ar yr un pryd â sicrhau ei fod yn defnyddio sbectrwm yn effeithlon.
Cefnogi twf band eang lloeren
Mae miloedd o loerennau NGSO yn troi o gwmpas y ddaear trwy'r amser, wedi'u tracio gan ddysglau lloeren wrth iddynt symud ar draws yr awyr, gan ddarparu band eang i gartrefi a busnesau mewn lleoliadau anghysbell.
Ond mae angen sbectrwm radio ar y gwasanaethau newyddion arloesol hyn i weithio – a dyna lle mae rôl gan Ofcom.
Ein gwaith ni yw sicrhau bod y sbectrwm hwn yn cael ei ddefnyddio'n effeithlon a rheoli risgiau ymyriant rhwng gwahanol ddefnyddwyr sbectrwm. Felly mae ein strategaeth sbectrwm gofod yn nodi sut y credwn y gallwn ni wneud y gwahaniaeth mwyaf dros y ddwy i bedair blynedd nesaf, gan adeiladu ar y newidiadau trwyddedu a gyflwynwyd gennym y llynedd.
Mae hyn yn cynnwys ystyried opsiynau ar gyfer mynediad i sbectrwm y DU yn y dyfodol a allai roi hwb i gapasiti gwasanaethau lloeren, megis mynediad ychwanegol i'r band 14.25 – 14.50 GHz, yn ogystal â mynd ar drywydd gwelliannau i reolau NGSO rhyngwladol.
Diogelu gwasanaethau arsylwi'r Ddaear hanfodol
Mae lloerenni arsylwi'r ddaear yn chwarae rhan gynyddol bwysig wrth gywain data ar newid yn yr hinsawdd. Er enghraifft, maent yn defnyddio tonnau radio i fonitro newidiadau yn y byd naturiol, megis trwch newidiol y rhew mewn rhanbarthau pegynol. Mae'r systemau hyn hefyd yn helpu diwydiannau eraill, megis amaethyddiaeth, y gwasanaethau brys a rhagolygon y tywydd.
Rhan o'n gwaith ni yw helpu i sicrhau bod systemau arsylwi'r Ddaear yn cael eu diogelu rhag ymyriant gan ddefnyddwyr sbectrwm eraill.
Mynediad diogel i'r gofod
Mae'r niferoedd cynyddol o wrthrychau gofod a chynigion ar gyfer gor-gytserau wedi arwain at bryderon ar draws cymuned y gofod ynghylch y potensial am falurion y gofod.
Ein rôl ni yw sicrhau bod sbectrwm priodol ar gael ar gyfer systemau sy'n cefnogi'r defnydd diogel o ofod, megis systemau radar sy'n tracio'r gwrthrychau niferus yn y gofod.
Er y gallai sbectrwm fod yn estron i rai, rydym i gyd yn dibynnu ar y tonnau radio anweledig hyn bob dydd. Ac maent yn hanfodol i ymgais y diwydiant gofod sy'n tyfu'n gyflym.
Felly wrth i'r genhedlaeth nesaf o loerenni ffrydio gwybodaeth hanfodol i lawr i ni, rydym yn chwarae ein rhan i helpu'r sector i barhau â'i daith a sicrhau bod gan yr arloeswyr mentrus hyn y pad lansio sydd ei angen arnynt.
Helen Hearn, Cyfarwyddwr Grŵp Sbectrwm Dros Dro Ofcom
Daw'r ymgynghoriad heddiw i ben ar 24 Mai 2022, ac rydym yn bwriadu cyhoeddi ein penderfyniad terfynol yn ddiweddarach eleni.