Bydd Etholiad Cyffredinol yn cael ei gynnal yn y DU ar 4 Gorffennaf 2024. Yn ystod cyfnod etholiad, mae'n bwysig bod darlledwyr yn dilyn y rheolau ynghylch yr hyn a ddarlledwyd ganddynt yn ystod y cyfnod hwn. Mae'n bwysig hefyd, fel y rheoleiddiwr darlledu, fod Ofcom yn cynnal y rheolau ac yn delio'n gyflym â chwynion y gynulleidfa am bethau maen nhw wedi'u gweld neu glywed ar y teledu a'r radio yn ystod cyfnod yr etholiad.
Ar gyfer yr Etholiad Cyffredinol hwn, mae cyfnod yr etholiad yn dechrau gyda diddymu'r Senedd ar 30 Mai 2024, ac yn gorffen gyda diwedd y bleidlais am 10pm ar y diwrnod pleidleisio, 4 Gorffennaf 2024.
Beth yw'r rheolau sy'n berthnasol yn ystod Etholiad Cyffredinol?
Mae'r lefel uchaf o ddidueddrwydd dyladwy yn berthnasol yn ystod cyfnod yr etholiad. Yn ystod y cyfnod hwn, rhaid rhoi pwysau dyladwy i bleidiau gwleidyddol ac ymgeiswyr annibynnol ar draws darllediadau teledu a radio.
Mae hyn yn golygu bod yn rhaid iddynt dderbyn y lefel briodol o sylw yn seiliedig ar eu cefnogaeth etholiadol o’r gorffennol a'r/neu'r presennol. Rhaid i ddarlledwyr hefyd ystyried rhoi sylw priodol i bleidiau ac ymgeiswyr annibynnol sydd â safbwyntiau a pherspectif gwahanol.
Os bydd ymgeisydd gwleidyddol yn cymryd rhan mewn rhaglen am yr etholaeth y maent yn sefyll ynddi, rhaid i'r darlledwr hefyd roi'r cyfle i ymgeiswyr eraill yn yr etholaeth honno, yn seiliedig ar eu cefnogaeth etholiadol o’r gorffennol a'r/neu'r presennol, gymryd rhan hefyd. Ond os na all ymgeiswyr eraill gymryd rhan neu os nad ydynt am gymryd rhan, ni allant atal y rhaglen rhag mynd yn ei blaen.
All gwleidyddion gyflwyno rhaglenni yn ystod etholiad?
Ni all ymgeiswyr yn etholiadau'r DU weithredu fel cyflwynwyr newyddion, cyfwelwyr na chyflwynwyr unrhyw fath o raglen yn ystod cyfnod yr etholiad. Gall gwleidyddion nad ydynt yn sefyll fel ymgeiswyr mewn etholiad yn y DU gyflwyno rhaglenni nad ydynt yn newyddion - gan gynnwys materion cyfoes - yn ystod cyfnod yr etholiad, ar yr amod bod y rhaglen yn cydymffurfio â Rheolau'r Cod Darlledu
Rhaid i ddarlledwyr sy'n defnyddio gwleidyddion fel cyflwynwyr roi sylw arbennig i'n canfyddiadau ymchwil cynulleidfa newydd, ein canllawiau diweddaru a'n penderfyniadau safonau diweddar i lywio eu penderfyniadau golygyddol a helpu i sicrhau bod eu rhaglenni'n cydymffurfio â'r rheolau.
Delio â chwynion darlledu sy'n gysylltiedig ag etholiad
Yn ystod cyfnodau etholiad, rydym yn gweithredu proses llwybr cyflym i sicrhau bod pob cwyn am sylw etholiad yn cael ei asesu a, lle bo angen, yn cael ei ymchwilio cyn gynted â phosibl. Mae'n rhaid i bob darlledwr ymgysylltu ag Ofcom ar amserlenni byr yn ystod y cyfnod hwn.
Rydym yn debygol o ystyried bod unrhyw achosion o dorri rheolau rhaglennu etholiadol yn ddifrifol a gallai hyn olygu ein bod yn ystyried gosod sancsiynau ar ddarlledwr.
Mae gennym Bwyllgor Etholiad penodedig i ystyried cwynion sylweddol yn ymwneud ag etholiad yn ystod cyfnod etholiad. Mae'r Pwyllgor Etholiad yn is-bwyllgor o Fwrdd Ofcom. Mae'r Pwyllgor yn ystyried ac yn cynnwys hyd at bump o bobl o Fwrdd Ofcom, y Bwrdd Cynnwys a/neu gydweithwyr Ofcom, fel y penderfynir gan Gadeirydd y Pwyllgor. Mae Cadeirydd y Pwyllgor Etholiad yn cael ei benodi gan Fwrdd Ofcom. Oherwydd pwysigrwydd yr achosion y mae'n eu hystyried, bydd y Pwyllgor Etholiad yn dod i benderfyniadau mewn ychydig ddyddiau yn unig.
Mae'r BBC yn delio â chwynion am gynnwys sy'n cael ei ddarlledu ar y BBC yn y lle cyntaf, ac rydym yn disgwyl i'r BBC ddelio â'r holl gwynion etholiadol y mae'n eu derbyn yn gyflym, felly os nad yw gwyliwr neu wrandawr yn hapus â sut mae'r BBC yn delio â'u cwyn, gellir ei gyfeirio at Ofcom i asesu.
Pwy sy'n penderfynu pa bleidiau sy'n ymddangos mewn dadleuon a thrafodaethau?
Nid yw Ofcom yn pennu trefn neu fformat unrhyw drafodaethau arweinwyr. Mae'r rhain yn faterion golygyddol i ddarlledwyr, y mae'n rhaid iddynt gydymffurfio â'n rheolau ar ddidueddrwydd dyladwy.
Rhaid i ddarlledwyr wneud penderfyniadau golygyddol am raglennu etholiadau a dyrannu darllediadau etholiadol y pleidiau yn seiliedig ar dystiolaeth o gefnogaeth etholiadol a chyfredol o’r gorffennol. Cyn pob cyfnod etholiadol, rydym yn cyhoeddi crynodeb o gefnogaeth etholiadol a chyfredol y gorffennol i helpu darlledwyr i wneud y penderfyniadau hyn. Mae ymgeiswyr a phleidiau yn cadw'r gallu i gwyno wrth Ofcom am benderfyniadau darlledwyr.
Beth sy'n digwydd ar ddiwrnod yr etholiad?
Er bod y pleidleisiau ar agor, ni chaniateir i ddarlledwyr adrodd manylion am faterion ymgyrchu nac etholiadau. A rhaid iddyn nhw beidio cyhoeddi canlyniadau unrhyw arolygon barn - dim ond unwaith mae'r arolygon barn yn cau y gellir gwneud hyn.