Mae nifer o wahanol fathau o alwadau a negeseuon niwsans, y prif rai yw galwadau telewerthu byw, negeseuon testun sbam, galwadau marchnata wedi'u hawtomeiddio, galwadau mud a galwadau sy'n cael eu gadael.
Mae cyfrifoldeb rheoleiddiol dros fynd i'r afael â galwadau niwsans yn cwmpasu nifer o sefydliadau.
Fodd bynnag, mae'r prif gyfrifoldebau yn nwylo Ofcom a Swyddfa'r Comisiynydd Gwybodaeth. Yn benodol:
- Swyddfa'r Comisiynydd Gwybodaeth (ICO) sy'n arwain o ran mynd i'r afael â galwadau telewerthu byw, galwadau negeseuon marchnata wedi'u hawtomeiddio a negeseuon sbam. Mae'n gyfrifol hefyd am gadw rhestr rhifau ffôn pobl a busnesau sy'n dymuno tynnu allan o dderbyn unrhyw alwadau marchnata nas gofynnwyd amdanynt neu ffacsau marchnata nas gofynnwyd amdanynt. Mae'r Gwasanaeth Dewis Ffôn (TPS) yn cadw'r cofrestrau hynny ar ran Swyddfa'r Comisiynydd Gwybodaeth. Y Comisiynydd sy'n gyfrifol am ddwyn achos gorfodi i sicrhau nad yw'r galwadau marchnata uniongyrchol yn cael eu gwneud i rifau sydd wedi'u cynnwys ar gofrestr y TPS heb gael caniatâd.
- Mae Ofcom yn canolbwyntio ar alwadau mud a galwadau sy'n cael eu gadael.
Ers 2013, mae Swyddfa'r Comisiynydd Gwybodaeth ac Ofcom wedi cyhoeddi cynlluniau gweithredu ar y cyd i fynd i'r afael â'r niwed a achosir i ddefnyddwyr gan negeseuon a galwadau niwsans. Bu i ni nodi ein meysydd ffocws allweddol ar gyfer taclo galwadau niwsans ym mis Mai 2020, a fu'n cynnwys:
- Cymryd camau gorfodi wedi’u targedu yn erbyn pobl neu gwmnïau nad ydynt yn dilyn rheolau Swyddfa'r Comisiynydd Gwybodaeth ac Ofcom;
- Codi ymwybyddiaeth o sgamiau'r Coronafeirws (Covid-19) a'u taclo, a pharhau i gefnogi gwaith Stop Scams UK;
- Gweithio gyda darparwyr gwasanaethau cyfathrebu i wella'r ffordd y maent yn ymyrryd â galwadau niwsans ac yn eu hatal, trwy adolygu'r datrysiadau a ddarperir i gwsmeriaid gan eu darparwyr;
- Gweithio gyda rheoleiddwyr ac asiantaethau gorfodi eraill i nodi cyfoeoedd newydd i atal galwadau niwsans a sgamiau; a
- Rhannu gwybodaeth ag eraill, gan gynnwys ein partneriaid rhyngwladol ac asiantaethau gorfodi.
Mae ein diweddariad ym mis Mawrth 2021 yn adrodd ar y cynnydd ym mhob un o'r meysydd uchod dros y 10 mis diwethaf ac yn nodi sut mae ein hymdrechion ar y cyd yn gwneud gwahaniaeth cadarnhaol i ddefnyddwyr.
Diweddariadau'r gorffennol
Nodwch fod y dogfennau isod ar gael yn Saesneg yn unig.
ICO and Ofcom joint action plan – 2020 update (PDF, 327.1 KB)
ICO and Ofcom joint action plan – 2019 update (PDF, 404.7 KB)
ICO and Ofcom Joint Action Plan - 2018 update (PDF, 277.0 KB)
ICO and Ofcom Joint Action Plan - 2016 update (PDF, 563.9 KB)
ICO and Ofcom Joint Action Plan - 2015 update (PDF, 239.8 KB)
ICO and Ofcom Joint Action Plan - 2014 update (PDF, 239.8 KB)
Panel ymchwil galwadau niwsans
Mae ymchwil rheolaidd Ofcom i alwadau niwsans yn mesur amlder y galwadau niwsans mae defnyddwyr y DU yn eu derbyn ar eu ffonau llinell dir cartref. Rydym yn cywain data amser real am y mathau hyn o alwadau, gan gynnwys dyddiad, amser a hyd y galwadau niwsans a disgrifiad llawn o'r profiad e.e. y cwmni/person sy'n ffonio, diben yr alwad ac a oedd modd adnabod rhif y person oedd yn galw.
Panel ymchwil galwadau niwsans
Ymchwil Tracio
Mae Ofcom yn gweithredu arolygon tracio omnibws. Mae Ofcom yn gofyn i gyfranwyr i adrodd, am gyfnod o bedair wythnos cyn yr arolwg, eu profiad o alwadau niwsans wnaethon nhw dderbyn ar eu llinell dir a/neu eu ffonau symudol. Ar hyn o bryd, mae Ofcom yn cynnal yr ymchwil hwn deirgwaith y flwyddyn, ym mis Ionawr, Mai a Medi. Mae'r adroddiadau hyn yn cael eu cyhoeddi ar ein calendr gwybodaeth ystadegol
Mae gan Ofcom bwerau o dan adrannau 128 i 130 Deddf Cyfathrebiadau 2003 ("y Ddeddf") i weithredu, gan gynnwys gosod dirwyon, yn erbyn unrhyw un sydd yn camddefnyddio rhwydwaith neu wasanaeth gyfathrebu yn barhaus mewn ffordd sy'n achosi neu sy'n debygol o achosi dicter nad yw'n angenrheidiol, neu anghyfleustra neu boen meddwl.
Mae'n ofynnol bod Ofcom yn cynhyrchu polisi cyffredinol sy'n egluro sut rydym yn bwriadu defnyddio'r pwerau hyn ac i ystyried y polisi wrth eu gweithredu. Rydym wedi cyhoeddi datganiad sy'n esbonio sut rydym yn gweithredu ein polisi cyffredinol sydd wedi bod yn weithredol ers 1 Mawrth 2017.
Rydym hefyd yn cynnal rhaglen archwilio barhaus sy'n monitro ac yn gorfodi mewn achosion o alwadau mud ac sy'n cael eu gadael sy'n achosi niwed ac yn cyhoeddi diweddariadau am ein gwaith gorfodi ffurfiol yn ein Bwletin Gorfodi Cystadleuaeth a Defnyddwyr
Mae Ofcom wedi sefydlu Memorandwm o Ddealltwriaeth gyda naw darparwr cyfathrebiadau sylweddol. Mae hwn yn gosod fframwaith ar gyfer cydweithio gwirfoddol am fesurau technegol rhwng y sefydliadau sy'n gweithio gyda'i gilydd, yn cynnwys sut fyddan nhw'n cyflawni'r nod cyffredin o leihau effaith galwadau niwsans anghyfreithlon ar ddefnyddwyr.
Mae'r ddogfen isod ar gael yn Saesneg yn unig.
Nuisance Calls (Technical Measures) Memorandum of Understanding (MoU) (PDF, 128.4 KB)